Postapokaliptyczny termin „nowa normalność” stał się częścią naszej codzienności wraz z nadejściem pandemii Covid-19.

To określenie szczególnie odnosi się do sektora edukacji, który został najmocniej dotknięty lockdownem i wieloma obostrzeniami użytymi w celu zahamowania ekspansji wirusa. Skutkiem tego, nauka zdalna stała się nieodłącznym elementem „nowej normalności” w dziedzinie edukacji. Niemniej, znalezienie platform i mechanizmów, które internacjonalizują nauczanie, ułatwiają zaangażowanie i współpracę między ludźmi z różnych zakątków świata, jest w branży edukacyjnej dążeniem znanym, wyprzedzającym pandemię koronawirusa.

Jednym ze szczególnie obiecujących trendów w edukacji z zakresu komunikacji i dziennikarstwie jest Wirtualna Wymiana (VE, ang. Virtual Exchange). Jest to temat artykułu Roxane Coche z Uniwersytetu Florydy, który został opublikowany w czasopiśmie Journalism & Mass Communication Educator. Autorka opisuje w nim trwający sześć tygodni projekt VE.

Zaangażowani przez Coche studenci komunikacji sportowej współpracowali ze studentami z kursu dziennikarskiego w Wielkiej Brytanii, by wzajemnie rozwijać umiejętności cyfrowe i kompetencje międzykulturowe.

Każda z uczelni przygotowała salę seminaryjną wyposażoną w kamerki internetowe dla studentów. W lutym 2020 roku obie grupy spotkały się wirtualnie korzystając z aplikacji Zoom. W trakcie trwającego projektu, studenci mieli za zadanie zbadać różnice kulturowe między brytyjskim i amerykańskim sposobem relacjonowania meczów piłki nożnej, reprezentację mniejszości, równość i dostępność w branży sportowej.

Coche wyjaśnia jednak, że już po dwóch tygodniach określona forma projektu została zagrożona. Najpierw przez zorganizowany w Anglii strajk nauczycieli, a potem przez pandemię Covid-19. Mimo przeszkód, studenci współpracowali nad projektami multimedialnymi, w których analizowali jak brytyjskie i amerykańskie media relacjonują wybrany przez nich temat związany z piłką nożną.

Oczywiście w obliczu pandemii i idących za nią obostrzeń, nie gromadzili się już w salach seminaryjnych na uniwersyteckich kampusach. Zamiast tego, rozmawiali ze sobą w swoich domach, dodatkowo korzystając z komunikatorów takich jak WhatsApp czy Messenger.

Na zakończenie projektu uczestnicy opisali swoje doświadczenia w krótkich esejach lub filmach wideo. Ich zadaniem było zawarcie w nich m. in.: oceny samego doświadczenia, opisu czego się nauczyli i wyzwań, z jakimi się mierzyli podczas trwania projektu VE oraz sugestii ulepszenia projektu w przyszłości.

Rozumienie innych kultur

W swoim artykule Coche analizuje refleksje uczestników kursu ze Stanów Zjednoczonych. „Projekt Wirtualna Wymiana uświadomił im, że Anglia całkowicie różni się od USA pod względem kulturowym, mimo wspólnej historii obu narodów” – zauważa.

Coche argumentuje to posługując się cytatem jednego z uczestniczących w projekcie studentów, który powiedział: „Zasady i ograniczenia wydawały nam się znacznie surowsze w Wielkiej Brytanii. Do tego stopnia, że nawet myśl o wejściu do szatni po rozegranym meczu wydawała się niedorzeczna dla brytyjskich partnerów”.

Amerykańscy uczestnicy uznali, że sytuacje „mogą być rozumiane i analizowane na wiele sposobów w zależności od kraju”, ponieważ „różne kultury postrzegają rzeczy w różny sposób”. Niemniej jednak, pomimo tych wszystkich różnic, zgodzili się, że sport ma „moc jednoczenia ludzi”.

„Chociaż mieszkaliśmy w zupełnie różnych częściach kraju i świata, niesamowicie było zobaczyć, jak łączą nas podobieństwa i wspólna pasja do sportu” – relacjonował jeden z ankietowanych.

Coche zapewnia, że projekt ten pomógł studentom zrozumieć, że niektóre „tematy wykraczające poza kontynenty i będące wspólne dla całego świata” łączą ludzi niezależnie od ich odmienności. Zauważa, że studenci nie tylko poznali różnice kulturowe między USA a Wielką Brytanią, ale również nauczyli się je doceniać.

Projekt „otwierający oczy”

Artykuł wskazuje jednoznacznie, że podejście oparte na wirtualnej wymianie nie jest pozbawione wyzwań. Wskazuje na przykład na kwestię komunikacji międzykulturowej.

Mimo że wszyscy studenci biorący udział w projekcie mówili po angielsku, pojawiło się kilka problemów związanych ze zrozumieniem, ponieważ amerykański angielski czasem różni się od brytyjskiego. Przykładem trudności zachodzących w komunikacji jest wyrażenie „let’s table”, które w amerykańskim oznacza odłożenie dyskusji  na później, zaś w brytyjskim oznacza natychmiastowe omówienie jakiejś kwestii. Takie nieporozumienia powodowały irytację wśród uczestników.

Zmiana czasowa również była źródłem problemów związanych z komunikacją i harmonogramem. Jednym z wykorzystywanych rozwiązań było wykonywanie pracy asynchronicznie i komunikowanie się przy pomocy poczty elektronicznej i komunikatorów internetowych.

Amerykańscy studenci „nauczyli się jak pozostać cierpliwym i nie popadać we frustrację” podczas współpracy, twierdzi Coche.

Komentarze uczestników sugerują, że pomimo wyzwań z jakimi musieli się zmierzyć podczas trwania projektu, doświadczenie było tego warte. Jeden ze studentów opisał je jako „otwierające oczy”. Inny zaś stwierdził, że projekt Wirtualnej Wymiany oferuje „globalne spojrzenie i doświadczenie, które nie jest często przedstawiane”.

Coche wnioskuje, że projekt pomógł studentom lepiej zrozumieć międzynarodową komunikację i wielokulturowe kompetencje. Dzięki temu, będą oni lepiej przygotowani do pracy w globalnym środowisku pracy”.

Zaznacza jednak, że przedstawione wnioski opierała na refleksjach przebadanej niewielkiej próbie siedemnastu studentów ze Stanów Zjednoczonych, nie uwzględniając w swoim badaniu perspektywy uczestników z Wielkiej Brytanii. Ta wykazana słabość jest cenną uwagą – szczególnie, że projekt VE koncentruje się na wymianie międzykulturowej. Jednakże, z projektu można wyciągnąć cenną lekcję na temat rozwoju edukacji dziennikarskiej w dobie pocovidowej globalizacji.

Przeczytaj cały artykuł: Coche, R. (2021). Course Internationalization Through Virtual Exchange: Students’ Reflections About “Seeing the World Through the Lens That is Soccer