W ostatnich latach kilka krajów europejskich doświadczyło wzrostu imigracji, co podkreśliło pilną potrzebę wprowadzenia skutecznych polityk pomagających nowoprzybyłym w osiedleniu się. Dziennikarstwo może odegrać ważną rolę w tym procesie, tradycyjnie służąc jako pomost promujący wspólne zrozumienie bieżących problemów wśród obywateli. Imigrantom kontakt z wiadomościami może pomóc w zrozumieniu lokalnych problemów, nauce języka, uczestnictwie w dyskusjach społecznych i poczuciu większej przynależności do nowego środowiska. Jednak zadajemy sobie także pytanie, w jaki sposób imigranci poruszają się po obecnym cyfrowym świecie wiadomości, gdzie granice państwowe coraz bardziej się zacierają?

Aby zbadać tę kwestię, przeanalizowaliśmy nawyki związane z konsumpcją wiadomości wśród 30 imigrantów mieszkających w Holandii – kraju o dużej i rozrastającej się społeczności imigrantów, co czyni go istotnym przypadkiem w Europie. Dzięki pogłębionym wywiadom, migawkom z mediów, udostępnieniu danych ze smartfonów i sortowaniu kart, nasze badania ujawniły trzy odrębne sposoby angażowania się w wiadomości, ukształtowane przez geograficzne pochodzenie wiadomości. W szczególności stwierdzono, że imigranci w różny sposób reagują na wiadomości pochodzące z (1) krajów pochodzenia, (2) źródeł międzynarodowych oraz (3) społeczeństwa przyjmującego. Poniżej przedstawiamy spostrzeżenia dotyczące tych trzech różnych wzorców konsumpcji oraz ich implikacje dla pracowników mediów i decydentów politycznych.

Wiadomości z kraju pochodzenia: świadoma konsumpcja oparta na emocjach

Media cyfrowe skutecznie zniosły granice dostępu do wiadomości z krajów pochodzenia uczestników, umożliwiając płynną łączność bez względu na miejsce ich pobytu. W rezultacie wielu uczestników konsumuje wiadomości, aby wywołać nostalgię i wzmocnić swoją tożsamość kulturową. Ponadto odbieranie wiadomości w ojczystym języku daje im poczucie komfortu i pogłębia ich więź z krajem pochodzenia, jak wyraziła to Tamy (32) z Brazylii:

Słucham wiadomości w języku portugalskim i czuję się trochę lepiej, rozumiesz? Słucham swojego języka. Ponieważ wiem, że nie usłyszę tego przez resztę dnia.

W konsekwencji dla wielu uczestników konsumpcja wiadomości z kraju pochodzenia jest motywowana emocjonalnie. Nie chodzi tylko o bycie na bieżąco, ale raczej o utrzymanie więzi z własną kulturą i tożsamością.

Oprócz tego emocjonalnego zaangażowania uczestnicy świadomie wybierają, jakie wiadomości z krajów pochodzenia chcą konsumować, a jakich unikają, wykazując się wysokim poziomem intencjonalności. Na przykład wielu z nich celowo odrzuca źródła kontrolowane przez państwo, postrzegając je jako niewiarygodne, sensacyjne lub cenzurowane, szczególnie w przypadku osób, które uważają rząd swojego kraju pochodzenia za autorytarny. Zamiast tego niektórzy zwracają się do niezależnych dziennikarzy w mediach społecznościowych, ceniąc ich niezależność od rządu lub partii politycznych. Nawet osoby o bardziej neutralnym stanowisku wobec swoich rządów mają tendencję do wybierania mediów informacyjnych, które są zgodne z ich poglądami politycznymi. Wybory te odzwierciedlają świadome wysiłki uczestników w poszukiwaniu wiadomości, którym ufają, wzmacniając celowy i emocjonalny charakter ich zaangażowania.

Wiadomości międzynarodowe: czujna konsumpcja nastawiona na rozrywkę

Oprócz wiadomości ze swoich krajów uczestnicy aktywnie poszukują informacji o wydarzeniach na świecie. W przypadku tego rodzaju wiadomości wybierają międzynarodowe media, takie jak BBC, CNN i Al Jazeera, cenione za szeroki zakres tematyki. Uczestnicy zauważają jednak potencjalną stronniczość tych źródeł. Layla (27) z Egiptu wyraża tę świadomość:

BBC stało się dla mnie rutyną. Oglądam je od lat. I chociaż niekoniecznie jestem wielką fanką ich relacji, to dzięki nim jestem na bieżąco z tym, co dzieje się na świecie… To brytyjska stacja informacyjna, ma swoje interesy, co jest w porządku. Oglądam ją, żeby wiedzieć, ale nie zamierzam wierzyć jej na słowo.

Ta krytyczna świadomość zachęca uczestników do dywersyfikacji źródeł wiadomości, aby uzyskać bardziej kompleksowe zrozumienie wydarzeń na świecie, jak wspomniała Chia-Jung (32) z Tajwanu:

Myślę, że to najbezpieczniejszy sposób na zrozumienie świata. Wszystkie konsumowane wiadomości i informacje nie powinny pochodzić z jednego źródła.

Podczas konsumowania wiadomości międzynarodowych uczestnicy kierują się przede wszystkim czujnością. Skupiają się na głównych konfliktach na świecie, odzwierciedlając chęć bycia na bieżąco z potencjalnymi kryzysami lub zmianami geopolitycznymi. Wiadomości z konkretnych krajów mogą być również istotne ze względu na powiązania osobiste, społeczne i polityczne. Na przykład wiadomości z USA są monitorowane ze względu na ich globalny wpływ, a wiadomości z krajów, w których uczestnicy mieszkali lub gdzie mieszkają ich rodziny, również mają szczególne znaczenie. Co ciekawe, niektórzy uczestnicy wyrazili również zainteresowanie wiadomościami politycznymi z zagranicy, które postrzegają jako burzliwe, ale emocjonalnie odległe:

Bardzo interesuje mnie brytyjska polityka, ponieważ wydaje mi się mniej przerażająca i zagrażająca, ponieważ jest to bardzo aktywna polityka, ale nie dotyczy mojego kraju. (Emily, 40 lat, ze Stanów Zjednoczonych)

Zaangażowanie to zaciera granicę między wiadomościami poważnymi a rozrywkowymi, wskazując, że wiadomości polityczne z innych krajów mogą również służyć jako forma rozrywki. Dla wielu uczestników wiadomości międzynarodowe są jedynym rodzajem wiadomości, które mogą zapewnić przyjemną rozrywkę. Łatwiej jest im zaangażować się w odległe problemy, które często nie mają takiego emocjonalnego ładunku jak wiadomości lokalne.

Podsumowując, uczestnicy angażują się w wiadomości międzynarodowe zarówno w sposób czujny, jak i poszukujący rozrywki, spełniając dwa przeciwstawne cele: bycie na bieżąco z problemami globalnymi i oderwanie się od codzienności.

Wiadomości społeczeństwa przyjmującego: konsumpcja instrumentalna i przypadkowa

Uczestnicy angażują się również na odbieraniu wiadomości od społeczeństwa przyjmującego, w tym badaniu – Holandii. Korzystają z różnych holenderskich źródeł wiadomości, takich jak krajowi i lokalni nadawcy publiczni, komercyjne gazety i alternatywne media tworzone przez imigrantów. Ten zróżnicowany wybór podkreśla ich zainteresowanie wiadomościami społeczeństwa przyjmującego i wysiłki zmierzające do zaspokojenia potrzeb informacyjnych.

Uczestnicy korzystają z holenderskich wiadomości głównie z powodów instrumentalnych, dążąc do integracji kulturowej ze społeczeństwem holenderskim. Wielu postrzega holenderskie wiadomości jako narzędzie służące zrozumieniu lokalnych problemów i angażowaniu się w rozmowy na temat społeczeństwa holenderskiego, co podkreśla normatywną funkcję wiadomości w budowaniu kapitału społecznego. Ponadto nauka języka jest kolejną istotną motywacją instrumentalną do konsumpcji holenderskich wiadomości.

Pomimo uznania wartości holenderskich wiadomości dla swojej adaptacji kulturowej i społecznej, uczestnicy napotykają trzy główne wyzwania podczas konsumpcji takich wiadomości. Po pierwsze, wielu imigrantów nie wie, gdzie znaleźć holenderskie media, polegając zamiast tego na algorytmicznych rekomendacjach dotyczących wiadomości (np. agregatory wiadomości, algorytmy mediów społecznościowych). Często skutkuje to przypadkową konsumpcją wiadomości, a nie celowym zaangażowaniem.

Po drugie, bariera językowa dodatkowo utrudnia uczestnikom konsumpcję holenderskich wiadomości. Z tego powodu mają oni tendencję do polegania w dużym stopniu na automatycznych narzędziach tłumaczeniowych (np. Google Translator) w celu czytania wiadomości. Ponadto wielu z nich woli sprawdzać holenderskie wiadomości w mediach społecznościowych ze względu na krótsze teksty i wbudowane funkcje tłumaczenia, które ułatwiają czytanie i zrozumienie wiadomości. Jednak ze względu na barierę językową poruszanie się po holenderskich wiadomościach pozostaje trudne i męczące psychicznie, co prowadzi do ograniczonej konsumpcji w porównaniu z wiadomościami w innych językach.

Wreszcie, wielu uczestników postrzega holenderskie wiadomości jako w dużej mierze nieistotne dla ich codziennego życia, z wyjątkiem tematów związanych z migracją. Osoby te często borykają się z brakiem kontekstu i czują się odłączone od ważnych wydarzeń, takich jak zmiany polityczne lub zmiany rządu, które wydają się mieć niewielki wpływ na ich życie. Dotyczy to zwłaszcza osób nieposiadających prawa głosu, co wzmacnia poczucie politycznej bezsilności. Ponadto uczestnicy często postrzegają Holandię jako kraj stabilny i bezpieczny. Postrzeganie to prowadzi do dominującego pytania: jeśli nic dramatycznego się nie dzieje, po co śledzić wiadomości tak uważnie?

Alternatywne media imigranckie

Podczas gdy główne holenderskie media mogą wydawać się nieistotne lub trudne do zrozumienia, alternatywne media imigranckie odgrywają kluczową rolę w konsumpcji wiadomości przez uczestników. Są to profile w mediach społecznościowych tworzone przez samych imigrantów, którzy dostarczają wiadomości i informacje o życiu w Holandii. Platformy te dostarczają niezbędnych informacji, które pomagają uczestnikom poruszać się po różnych aspektach życia w społeczeństwie przyjmującym, takich jak zrozumienie lokalnych zwyczajów, procedur biurokratycznych i praktycznych wskazówek dotyczących codziennego życia. Platformy te są szczególnie cenne ze względu na możliwość komunikowania się w językach, którymi imigranci posługują się biegle, skutecznie pokonując barierę językową, która często utrudnia dostęp do informacji:

Tutaj przedstawiona jest perspektywa Brazylijczyków. Wszystko jest wyjaśnione przy użyciu brazylijskich słów, które Brazylijczycy już rozumieją, aby zrozumieć coś tutaj, w Holandii… Czuję się bliżej tego, o czym mówią. (João, 34 lata, z Brazylii)

Grupy imigrantów na Facebooku i WhatsApp służą ponadto jako centra społecznościowe, w których uczestnicy wymieniają się informacjami, szukają porad i są na bieżąco z wydarzeniami istotnymi dla ich społeczności:

Jeśli coś się tutaj dzieje, rozchodzi się to lotem błyskawicy. Każdy Hindus będzie wiedział, co się dzieje… Mamy zbyt wiele grup [śmiech]. (Veda, 37 lat, z Indii)

Dla nowo przybyłych platformy te pozostają nieocenionym źródłem wsparcia, informacji i kontaktów kulturowych, sprzyjającym poczuciu przynależności i wzmocnieniu pozycji w społeczeństwie przyjmującym. Jednak ich znaczenie maleje wraz z upływem czasu, gdy imigranci coraz lepiej poznają społeczeństwo i język holenderski.

Podsumowując, uczestnicy badania ogólnie ufają holenderskim źródłom informacji, ale ich zaangażowanie jest ograniczone przez nieznajomość mediów, bariery językowe i postrzegany brak znaczenia. Aby sprostać tym wyzwaniom, często polegają na algorytmach mediów społecznościowych, narzędziach tłumaczeniowych i alternatywnych mediach dla imigrantów. W rezultacie ich konsumpcja wiadomości ma zazwyczaj charakter instrumentalny i przypadkowy.

Implikacje dla decydentów i pracowników mediów

Nasze badanie pokazuje, że chociaż uczestnicy wykazują się zdolnością adaptacji w zakresie konsumpcji wiadomości, napotykają oni na poważne wyzwania podczas korzystania z wiadomości pochodzących ze społeczeństwa przyjmującego. Bariery praktyczne, takie jak nieznajomość źródeł wiadomości i trudności językowe, są potęgowane przez czynniki psychologiczne, w szczególności postrzeganie holenderskich wiadomości jako nieistotnych. Postrzeganie to często wynika z trudności uczestników w rozwijaniu poczucia przynależności i nawiązywaniu kontaktów społecznych w Holandii. Trudno jest przezwyciężyć tę barierę, ponieważ rozwój nowej tożsamości, która w znaczący sposób angażuje społeczeństwo przyjmujące, jest podstawowym elementem adaptacji kulturowej. Ten stopniowy proces kształtowany jest przez ciągłą ekspozycję na nowe środowisko i zależy od wzajemnych wysiłków zarówno imigrantów, jak i osób niebędących imigrantami, mających na celu wspieranie wzajemnego zrozumienia i adaptacji.

Pomimo tych wyzwań stwierdziliśmy, że rozwiązanie dwóch pierwszych praktycznych problemów może znacznie ułatwić imigrantom pierwsze kroki w holenderskim społeczeństwie dzięki wiadomościom. W tym kontekście technologie cyfrowe, takie jak algorytmy i technologie tłumaczeniowe, stają się cennymi narzędziami dostępu do wiadomości i ich zrozumienia. Chociaż bariery językowe nadal istnieją, narzędzia te mogą złagodzić ich skutki wykluczające, ułatwiając osiedlanie się imigrantów.

Jednocześnie rosnąca zależność od algorytmów w procesach konsumpcji wiadomości budzi poważne obawy. Chociaż wielu imigrantów docenia wygodę wiadomości selekcjonowanych algorytmicznie, badania pokazują, że rekomendacje te często są mało zróżnicowane i przedkładają interesy komercyjne nad demokratyczny udział w życiu publicznym. W rezultacie wiadomości, z którymi imigranci stykają się często przypadkowo, mogą nie dostarczać im odpowiednich informacji na temat kluczowych kwestii, potencjalnie utrudniając im znaczące zaangażowanie się w życie społeczeństwa przyjmującego jako świadomi obywatele. Biorąc pod uwagę, że imigranci są już grupą marginalizowaną, kluczowe znaczenie ma dalsze badanie wpływu rekomendacji algorytmicznych na ich wiedzę o bieżących wydarzeniach i udział w życiu społecznym.

Rosnące uzależnienie od algorytmów podkreśla również braki społeczeństwa przyjmującego w zakresie wspierania imigrantów w zakresie umiejętności korzystania z wiadomości i mediów. Agencje rządowe i organizacje zapewniają tej grupie demograficznej minimalne wsparcie, ujawniając lukę mającą istotne praktyczne konsekwencje. Decydenci polityczni i pracownicy mediów muszą podjąć większe wysiłki, aby pomóc imigrantom w skutecznym poruszaniu się po świecie wiadomości. Inicjatywy takie jak ukierunkowane programy edukacyjne w zakresie umiejętności korzystania z mediów oraz lepszy dostęp do usług wsparcia językowego mogą odegrać kluczową rolę w zwiększeniu zainteresowania, pewności siebie i kompetencji imigrantów w zakresie korzystania z wiadomości pochodzących ze społeczeństwa przyjmującego.

Wyniki badań pokazują również, że alternatywne kanały medialne dla imigrantów odgrywają kluczową rolę w konsumpcji wiadomości przez imigrantów. Media te wypełniają lukę kulturową i dostarczają społecznościom imigrantów informacje w zrozumiały i znany im sposób. Stwarza to okazję dla decydentów politycznych i organizacji medialnych do współpracy z mediami imigranckimi w celu lepszego dotarcia do imigrantów. Dzięki wdrożeniu tych środków można pomóc imigrantom w lepszej orientacji i uczestnictwie w życiu nowego społeczeństwa jako świadomi jego członkowie.

Zastrzeżenie: Niniejszy artykuł stanowi skróconą wersję artykułu naukowego, który zostanie opublikowany w najbliższym czasie. Wszystkie idee i treści pochodzą z oryginalnej pracy, która jest obecnie recenzowana do publikacji naukowej.

Pseudonimy zostały użyte w celu ochrony anonimowości uczestników i zapewnienia ochrony danych.

Zdjęcie: Obraz został wygenerowany przy użyciu narzędzia AI firmy Canva.