Większość badań nad pozycją i rolą kobiet w mediach, przeprowadzonych w ciągu ostatnich 50 lat, pokazało, że kobiety nie są zazwyczaj reprezentowane wystarczająco w obu podstawowych wymiarach: zawartości mediów i procesów decyzyjnych w nich zachodzących. Trwałość tych nierówności może sugerować, że nie jest to tylko prosta kwestia szans, talentu czy wykorzystywania okazji, ale raczej problem natury strukturalnej i globalnej.

Liczne zestawy wytycznych, dyrektyw i wskaźników równości płci były i są rozwijane, by uporać się z tym problemem. Mimo tego, badania wskazują, że zmienia się w tym względzie niewiele. Nowy projekt, wspierany ze środków UE, Advancing Gender Equality in Media Industries (AGEMI), koncentruje się na nieco innym sposobie działania niż poprzednie inicjatywy tego typu. W jego ramach stworzone zostało centrum informacji i dobrych praktyk, mające na celu zwiększanie świadomości problemu wśród młodych dziennikarzy. Celem jest także integracja tych działań z procesami edukacji i zatrudniania dziennikarzy.

Dyskryminacja jako standard

Nierówności płciowe w mediach są związane z różnymi historycznie ukształtowanymi wzorami dyskryminacji kobiet w różnych dziedzinach życia. Prezentowanie kobiet w sposób pozbawiony szacunku, nierówności w miejscu pracy, zakłócone relacje władzy w strukturach zarządczych – hamują rozwój społeczny i czynią sprawiedliwe traktowanie obu płci celem niezwykle trudnym do osiągnięcia.

W odpowiedzi na ponure wnioski z kolejnych badań akademickich, dotyczących problemu kobiet i mediów, pojedyncze organizacje medialne, stowarzyszenia branżowe, związki zawodowe i kobiece grupy lobbistyczne przedstawiają badania, ale także rozwijają narzędzia walki z problemem oraz zbierają przykłady dobrych praktyk. Europejskie i światowe instytucje, takie jak Institute for Gender Equality, European Women’s Lobby, Council of Europe, UNESCO i wiele innych także próbują zajmować się tym zagadnieniem..

Zasoby te są jednak rozproszone po całym świecie, funkcjonując głównie w działach HR ogromnej liczby organizacji, zalegając na zakurzonych półkach oraz tworząc część baz danych, dostępnych na różnych platformach cyfrowych.

Nowe podejście?

Projekt AGEMI jako punkt wyjścia przyjmuje dwa podstawowe założenia. Po pierwsze, jest to potrzeba zgromadzenia w jednym miejscu wszystkich prac dotyczących całego zagadnienia równości płci w branży mediów i udostępnienia ich każdemu zainteresowanemu. Po drugie, chodzi o zwiększanie świadomości tych zjawisk wśród kolejnego pokolenia dziennikarzy i praktyków mediów. Odpowiednie działania z zakresu edukacji i polityki zatrudnienia mają pomóc zmienić istniejącą kulturę w tym zakresie.

Liderem projektu jest Newcastle University z Wielkiej Brytanii, zaś jego partnerami uniwersytety z Goteborga i Padwy, COPEAM oraz European Federation of Journalists. W ramach projektu tworzone są materiały dydaktyczne mające na celu inspirowanie i informowanie zarówno studentów dziennikarstwa, jak i praktyków mediów. Rozwinięty został Bank Dobrych Praktyk. Zainteresowani problemem mogą się także spotykać, na przykład w ramach szkoły letniej lub praktyk.

Uczestnicy projektu AGEMI, podobnie jak studenci i praktycy, zauważają, że niejednokrotnie występuje rozdźwięk pomiędzy tym, czego uczy się studentów i oczekiwaniami, jakie w ich stronę kieruje przemysł medialny. Studenci mają często nierealistyczną wizję swojego przyszłego zawodu. Dotyczy to szczególnie bieżącej transformacji sektora mediów, związanej z nowymi szansami, ale także pewnymi nowymi kontekstami w zakresie na przykład ról płciowych.

Zaproszenie do udziału

Projekt AGEMI jest finansowany przez UE i trwa od lutego 2017 do lipca 2019. Koordynatorzy projektu zapraszają do zgłaszania dobrych praktyk z tego zakresu lub zapraszania studentów na praktyki. Kontakt: Karen Ross, [email protected], agemi.eu; Twitter: @Agemigender

Zdjęcie: Flickr CC Superjet International, licencja