Artykuł napisany przez studentkę współpracującą z EJO

Jak ułatwić odbiorcom rozumienie przekazów medialnych?

Odbiorcy wiadomości zamieszczanych w sieci cierpią na przesyt informacyjny, który można określić jako tendencję do zapominania tego, co zobaczyło się lub przeczytało w Internecie. Mając to na uwadze, David McCandless wymyślił nową „wizualną naukę o informacji”, opisaną w artykule opublikowanym na stronie internetowej francuskiego magazynu Les Inrocks. McCandless stworzył graficzną metodę, która pozwala odbiorcom wiadomości zapamiętywać informacje dzięki zastosowaniu zestawień kształtów i kolorów, eliminując „efekt wymazywania”, związany z informacyjnym przeładowaniem. Swoją pracę podsumował w książce pod tytułem Datavision.

McCandless promuje tzw. datajournalism, czyli dziennikarstwo danych, praktykę polegającą na wybieraniu informacji z baz danych i prezentowaniu ich w uproszczony sposób, co sprawia, że są łatwiejsze do zrozumienia dla odbiorców. Opierając się na danych liczbowych i wykresach, dziennikarstwo danych ma umożliwiać czytelnikom lepsze rozumienie pogłębionych artykułów, w szczególności jeśli używają komputerów typu tablet. W tym kontekście dziennikarstwo danych może być rozwiązaniem przyszłości dla organizacji medialnych i – generalnie – dla wiadomości prezentowanych w Internecie.

Po raz pierwszy dziennikarstwo danych pojawiło się we Francji za pośrednictwem OWNI, serwisu społecznościowego uruchomionego przez Nicolasa Voisin w 2009 roku. Ta strona funkcjonuje jako laboratorium dziennikarstwa cyfrowego, wytwarzając treści dla tradycyjnych mediów na zasadach licencji Creative Commons. Najważniejszą cechą francuskiego laboratorium dziennikarstwa jest to, że działa bez wsparcia w postaci dochodów z reklam.

OWNI jest także postrzegana jako „strona rozszerzonego dziennikarstwa”, bo mając na celu dostarczanie informacji, łączy w sobie instrumenty interaktywne i partycypacyjne. Mniej więcej 40% jej zawartości jest tworzone przez 1000 blogerów, którzy „pomnażają” swoją pracę z pomocą dziennikarzy. W różnym zakresie w OWNI pracuje zaledwie 15 osób.

Krytycy narzekają, że dziennikarstwo danych, obejmując wciąż wzrastającą liczbę warstw (filmy video, grafiki komputerowe), spowoduje, że użytkownikom będzie coraz trudniej zrozumieć sposób budowy informacji. OWNI została jednak nagrodzona dwukrotnie przez stowarzyszenie Online News Association jako najlepsza nieanglojęzyczna informacyjna strona internetowa. Jedno jest pewne: ponieważ tradycyjne sposoby przyswajania wiadomości wciąż się zmieniają, dziennikarstwo danych jest interesującym trendem, którego rozwój warto śledzić.

Justine Gay jest studentką dziennikarstwa na studiach magisterskich w instytucie Sciences Po Toulouse. Ostatnio ukończyła kurs prowadzony przez redaktor niemieckiej strony EJO, Tinę Bettels.