Media na Ukrainie stały się pionkami w grze prowadzonej przez różne siły polityczne, uważają autorzy niedawno opublikowanego badania. Zauważają to również odbiorcy mediów, gdyż ostatnie miesiące przyniosły nagły spadek społecznego zaufania do nich. Ten kryzys może się tylko pogłębić, gdyż kraj jest pogrążony w konflikcie, politycznym zamęcie i wojnie informacyjnej.

Badanie przeprowadzone przez lwowskie Media Forum, Ukraiński Uniwersytet Katolicki oraz organizację pozarządową, zatytułowane „Konflikt w mediach i media w konflikcie: komunikowanie kwestii wrażliwych”, przeprowadzone zostało w celu sprawdzenia roli ukraińskich mediów w przebiegu konfliktów społecznych. Badane było również społeczne postrzeganie mediów.

Wykorzystano mieszane metody badawcze: grupy fokusowe, ogólnokrajowe badanie ankietowe oraz wywiady z ekspertami w zakresie mediów, socjologii, politologii, antropologii i innych nauk.

Konkluzje z badania są zdecydowanie niekorzystne dla ukraińskich mediów. Zdaniem badaczy organizacje medialne stały się instrumentami w rękach polityków, którzy używają ich w sposób swobodny w swoich politycznych rozgrywkach. Przestają one pełnić swoją najważniejszą rolę, czyli informowanie społeczeństwa. Są też finansowo uzależnione od swoich właścicieli, co również skutkuje informacyjnymi zniekształceniami.

W konsekwencji, media ukraińskie dotyka ogromny kryzys zaufania. Badania ankietowe pokazały, że większość Ukraińców uważa stacje telewizyjne za politycznie uwikłane. Ponad trzy czwarte ankietowanych uważa, że stacje te emitują treści, które są wyrazem interesów ich właścicieli.

Pomimo braku wiarygodności, telewizja pozostaje najpopularniejszym źródłem informacji na Ukrainie. Prawie 90% respondentów deklarowało, że oglądają wiadomości telewizyjne. Równocześnie media społecznościowe stają się istotnym dostarczycielem informacji, gdyż ponad 30% ankietowanych stwierdziło, że używają ich codziennie jako źródła newsów.

Pytani w ramach badań eksperci również rysowali ponury obraz sytuacji. Obawiają się, że nieprofesjonalni dziennikarze i zniekształcony obraz rzeczywistości przekazywany przez media mogą prowadzić do społecznych konfliktów. Zauważają również, że mediom brak jest obiektywizmu w przekazywaniu informacji na temat wydarzeń politycznych i społecznych.

Badanie lwowskich medioznawców pokazuje, że Ukraińcy odczuwają brak informacji na temat reform politycznych, opłat za energię, poboru do wojska oraz innych ważnych kwestii społecznych i politycznych. Media przekazują im bowiem głównie wiadomości na temat konfliktu zbrojnego na wschodzie kraju.

Wydaje się, że nie ma zbyt dużej nadziei na przezwyciężenie w najbliższym czasie tego medialnego kryzysu, z jakim mamy dziś do czynienia na Ukrainie. Tak długo jak trwa konflikt zbrojny i polityczne zamieszanie, kanały telewizyjne, gazety i inne media pozostają zbyt ważnymi narzędziami w rękach różnych opcji politycznych, które walczą ze sobą i rozdzierają kraj. Tylko ustabilizowanie sytuacji może prowadzić do rozwiązania problemu, jaki mają dziś media na Ukrainie.

Zdjęcie: Lviv Media Forum