Cyfryzacja mediów bez wątpienia zmieniła sposób, w jaki przedstawiciele tej branży wchodzą w interakcje z aktorami politycznymi, ekonomicznymi i społecznymi. Nowa publikacja pt. „Media and Journalism in the Digital Era” pod redakcją K. Konarskiej i A. Szynola dostarcza nam szeregu analiz i studiów przypadków, które ilustrują przebieg i naturę tego procesu. Znajdziemy w niej teksty dotyczące zarówno sytuacji w Polsce, jak również analizy wykraczające poza nasz kraj.

Dynamika zmian zachodzących w świecie mediów w epoce cyfryzacji zadziwia nas niejednokrotnie swoim tempem. Czasami powoduje zachwyt obserwatorów, niejednokrotnie  jednak budzi także ich zaniepokojenie.

Z punktu widzenia medioznawców, szalone tempo tego procesu nastręcza dodatkowej trudności, związanej z cyklami wydawniczymi publikacji naukowych, zarówno książek, jak i czasopism. Naraża to często badaczy na, mniej lub bardziej uzasadnione, krytyczne opinie dotyczące aktualności publikowanych przez nich analiz i opracowań.

W tym kontekście publikacja pod redakcją K. Konarskiej i A. Szynola zatytułowana  Media and Journalism in the Digital Era (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016) zdaje się w dużej części unikać narażenia się na ten zarzut. Przedstawione w niej analizy i wyniki badań są w zdecydowanej części aktualne i dostarczają interesujących danych dotyczących przebiegu i konsekwencji procesu cyfryzacji mediów w Polsce i poza nią.

Autorzy tekstów, co nie jest zaskoczeniem, koncentrują się na kluczowych obszarach analiz dotyczących praktycznych konsekwencji cyfrowej zmiany w mediach. Interesuje ich między innymi zjawisko wieloplatformowości mediów, związki pomiędzy ewolucją technologiczną a procesami tworzenia zawartości w mediach (i jakością owej zawartości) oraz rosnący udział publiczności mediów w procesach produkcji i dystrybucji przekazów medialnych. Nie unikają także nieco bardziej tradycyjnych zagadnień, związanych z kwestiami typu struktura rynków medialnych oraz rola mediów publicznych w czasach mediów cyfrowych.

Wieloplatformowość mediów jest problemem zajmującym między innymi W. Soberę, który opisuje zmiany w zakresie konsumpcji mediów w Polsce wywołane procesami cyfryzacji. Dostarcza przy tym szeregu interesujących danych statystycznych. Z innej perspektywy proces ten opisuje A. Jupowicz-Ginalska, którą interesuje zjawisko wieloekranowości (multiscreeningu), związane z faktem korzystania przez użytkowników mediów z kilku urządzeń równocześnie. Oprócz konsekwencji dla samych odbiorców, rodzi to również liczne nowe problemy dla branży medialnej, związane na przykład z mierzeniem zasięgu i wpływu poszczególnych mediów.

Związki pomiędzy ewolucją technologiczną a procesami tworzenia zawartości w mediach interesują natomiast I. Biernacką-Ligięzę i B. Pietrzyka, analizujących wpływ Twittera na sposób tworzenia i formę przekazów medialnych. Z kolei M. Kuś porusza w swoim tekście problem dziennikarstwa danych jako nowego sposobu myślenia o tworzeniu treści dziennikarskich, w oparciu o analizy dużych ilości danych.

Także kwestia rosnącego i zmieniającego swój charakter udziału publiczności mediów w procesach produkcji i dystrybucji przekazów medialnych doczekała się uwagi w omawianej publikacji. A. Dytman-Stasieńko zajęła się zjawiskiem infoaktywizmu i jego potencjału w zakresie wyrównywania dostępu do informacji w społeczeństwach współczesnych. A. Hulewska natomiast podjęła zagadnienie używania Internetu jako źródła informacji medycznej i związanych z tym możliwości i zagrożeń.

Struktura rynków medialnych oraz rola mediów publicznych w czasach mediów cyfrowych znajdują swoje miejsce w artykułach A. Szynola, K. Konarskiej oraz B. Łódzkiego. A. Szynol analizuje zjawisko koncentracji ekonomicznej na polskim rynku prasy codziennej, również w kontekście cyfryzacji prasy. K. Konarska omawia natomiast wszystkie za i przeciw istnienia mediów publicznych w epoce cyfryzacji telewizji i radia. Cyfryzacją przekazu telewizyjnego zajmuje się też B. Łódzki, którego interesuje proces cyfryzacji telewizji naziemnej w Niemczech i Polsce.

Dodatkowo, P. Baranowski w swoim tekście przygląda się wykorzystaniu mediów społecznościowych w kampaniach politycznych w Polsce. Bada to zjawisko z wykorzystaniem metody analizy zawartości.

Lektura tej publikacji pozwala zatem na przyjrzenie się naturze i konsekwencjom procesu cyfryzacji mediów z kilku perspektyw. Dostarcza ciekawych danych wraz z naukowym opisem i interpretacją. Książka jest w całości napisana w języku angielskim, więc może stanowić wartościowe uzupełnienie wiedzy o mediach w Polsce wśród zagranicznych badaczy, obserwatorów i studentów.

Dodatkowe informacje nt. publikacji Media and Journalism in the Digital Era znajdują się na stronie wydawcy.

Konarska, A. Szynol (red.) (2016). Media and Journalism in the Digital Era. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Zdjęcie: Adam Szynol