Comparing Media Systems in Central Europe: Between Commercialization and Politicization, 2008*
ANALIZA
Aby dokonać analizy porównawczej systemów medialnych w Europie Zachodniej i USA, Włoch Paolo Mancini i Amerykanin Daniel C. Hallin zaproponowali w swojej książce Comparing Media Systems: Three Models of Media and Politics następujące cztery kryteria: (1) rozwój rynków medialnych za szczególnym uwzględnieniem stopnia rozwoju prasy; (2) paralelizm polityczny rozumiany jako stopień i charakter powiązań między mediami i partiami politycznymi; (3) profesjonalizm dziennikarski; (4) stopień i charakter interwencji państwa w system medialny. Na podstawie powyższych kryteriów obaj badacze wyróżnili trzy idealne modele: północnoatlantycki model liberalny, północno- i środkowoeuropejski model demokratycznego korporacjonizmu i południowoeuropejski model spolaryzowanego pluralizmu. W niniejszym artykule autorka podejmuje się próby porównania systemów medialnych Europy Środkowo-Wschodniej z systemami medialnymi Europy Południowej (zaliczonej do modelu spolaryzowanego pluralizmu) i tym samym odpowiedzieć na pytanie postawione w tytule artykułu.
Pojęcie „italianizacji” mediów (termin po raz pierwszy został użyty przez Słoweńca Slavko Splichala w 1994 r.) często pojawia się wśród badaczy systemów środkowoeuropejskich. To co łączy systemy medialne Polski, Węgier i Czech to m. in. wysoki paralelizm polityczny, niski profesjonalizm dziennikarski i kontrola państwa nad mediami. Cechy te są typowe dla południowoeuropejskiego modelu spolaryzowanego pluralizmu.
W swojej analizie autorka posługuje się kategoriami wyodrębnionymi przez dwóch wybitnych medioznawców, jak również dwoma dodatkowymi kryteriami – mediami publicznymi i prywatnymi oraz konkurencyjnością prasy.
*Comparing Media Systems: Between Commercialization and Politicization w B. Dobek-Ostrowska i M. Głowacki (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, 2008.