Jaka przyszłość czeka zagranicznych korespondentów w dobie blogów, Facebooka i Twittera? Czy globalizacja i nowe technologie są szansą, czy raczej zagrożeniem dla dziennikarzy?

Na te i wiele innych pytań odpowiada Richard Sambrook, wieloletni dziennikarz i szef BBC World Service. W opublikowanym przez Reuters Institute for the Study of Journalism raporcie Are Foreign Correspondents Redundant (Czy zagraniczni korespondenci są zbędni?) Sambrook analizuje, w jaki sposób wyzwania ekonomiczne, nowe technologie i globalizacja zmieniły to, co od ponad wieku kształtowało dziennikarską rzeczywistość.

Omawiając ekonomiczną płaszczyznę przemian, autor zwraca uwagę na wymagania, jakie przed korespondentami zagranicznymi stawiają właściciele mediów. Potrzeba rzetelnego informowania opinii publicznej została zastąpiona przez presję czasu, atrakcyjność i minimalizację kosztów. „Dziennikarstwo starło się z rynkiem – i poczuło się na nim bardzo niewygodnie” – pisze Sambrook, podkreślając potrzebę znalezienia nowego modelu finansowego, równoważącego pogoń za newsem i wartości tradycyjnego, analitycznego dziennikarstwa.

Kolejne wyzwanie dla zagranicznych korespondentów to rozwój nowych, cyfrowych technologii i rosnąca popularność blogów, wyszukiwarek i portali społecznościowych. Zamiast sięgać do tradycyjnych mediów, publiczność zainteresowana wydarzeniami z zagranicy może uzyskać je „u źródła”, śledząc amatorskie blogi czy lokalne strony internetowe. Autor raportu zauważa jednak, że opisywanie zdarzeń przez bezpośrednio zaangażowane w nie strony niesie ze sobą ryzyko jednostronności, które profesjonalni dziennikarze mogą przezwyciężyć. Szansą dla korespondentów jest rozwijanie modelu tzw. „networked journalism”, polegającego na bliskiej współpracy między dziennikarzami i publicznością mediów.

Trzecią z omawianych przez Sambrook’a płaszczyzn przemian jest globalizacja. Zwraca on między innymi uwagę na takie zjawiska jak zatrudnianie „miejscowych” dziennikarzy czy też konieczność równoważenia wielu, często kulturowo odmiennych, punktów widzenia. Podobnie jak w przypadku pozostałych czynników zmian, globalizacja stanowi zarówno szansę, jak i wyzwanie dla dotychczasowego modelu dziennikarstwa.

W końcowej części, raport porusza zagadnienie zainteresowania publiczności zagranicznymi wydarzeniami, a także pokazuje przemiany modeli dziennikarstwa na przykładzie Chin, Afryki i Iranu. Próbując odpowiedzieć na pytanie postawione w tytule, Sambrook wskazuje, że chociaż pozycja zagranicznego korespondenta nie jest zagrożona, to dziennikarze będą musieli dostosować się do nowych warunków, dyktowanych przez „cyfrowe środowisko charakterystyczne dla XXI wieku”.

Cały raport dostępny jest tutaj